Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras’ın makam ofisine ilginç bir ziyaret oldu. Samaras, Yunanistan’da doğup vatandaşı olan ve ABD profesyonel basketbol ligi NBA seçmelerinde Milwakee Bucks tarafından seçilen Nijerya asıllı genç sporcu Yannis Antetokumbo ve ailesini kabul etti.

Samaras, genç sporcuyu tebrik edip, Yunanistan’ı başarılı bir şekilde temsil ettiği için teşekkür etti. Peki, bu haber niye ilgi çekici?

Antetokumbo’nun başarısı değil, Yunanistan devleti ve başbakanının göç ve vatandaşlık konusunda riyakârlığını açığa çıkardığı için.

19. ve 20. yüzyılda savaş, nüfus sürgünü ve mübadele sonucunda Yunanistan olağanüstü homojeniteye ulaştı. Batı Trakya’dakileri ve diğer azınlıkları saysak bile, nüfusun yüzde 97’si Yunan asıllı ve Ortodoks dinine bağlıydı. Öylece Soğuk Savaş döneminde tek kültürlü bir toplumun temelleri atıldı. Bu durum Soğuk Savaş’ın son yıllarında değişmeye başladı. Arnavutluk başta olmak üzere, birçok Balkan ülkesi vatandaşı Yunanistan’a göç etmeye başladı. Buna ilaveten, eski Sovyetler Birliği, çeşitli Afrika ve Asya ülkelerinden göçmen olarak gelenler oldu. Böylece göçmen sayısı bir milyonu aştı ve nüfusun yüzde 10’unu buldu.

Göç akımının başladığından beri 20 küsur sene geçti. Bu göçmenlerin Yunanistan’da doğup büyüyen onbinlerce çocukları var. Yunancadan başka dil bilmeyip, Yunanistan’dan başka memleket tanımadılar. Mantıklı olan, Yunanistan’ın onlara vatandaşlık yolunun açılmasıydı. Hâlbuki Yunanistan vatandaşlık yasası böyle bir sürece hiç destek olmuyordu. ‘Kan hukukuna’ göre yapılan yasa, vatandaşlık hakkını sadece Yunan asıllı yabancılara tanıyordu. Göçmenler arasında Yunan asıllı olanlar er ya da geç vatandaşlık hakkını kazanmıştı. Yunan asıllı olmayanlar ise bir kısır döngüye mahkûmlardı.

Düğümü çözmek için 2010 senesinde Yorgo Papandreu hükümetinin İçişleri bakanı Yannis Ragusis vatandaşlık yasasına düzeltmeler sundu. Ragusis yasasına göre, bu çocuklara artık vatandaşlık yolu şartlı olsa bile açılıyordu. Fakat o yasa o zamanki büyük muhalefet partisi Yeni Demokrasi ve lideri Antonis Samaras’ın şiddetli tepkisine maruz kaldı. Irkçı bir söylem benimseyip, göçmenlerin Yunan asıllı olmadan vatandaş olma haklarının olmaması gerektiğinin altını çizdi.

Tabii söylenebilir ki, muhalefet partisi oy kazanmak için her zaman hükümetin tersini savunabilir. Samaras, muhalefetteyken, sadece vatandaşlık yasa reformuna karşı değil, tüm reform ve kemer sıkma politikalarına karşı çıkıyordu. Gelgelelim, iktidara geldikten sonra şiddetle eleştirdiği politikanın aynısını izledi.

Ne var ki, vatandaşlık yasası konusunda aynı rota değişmesi yaşanmadı. Ragusis yasasının ‘anayasaya aykırı’ ve ‘kan bağının’ ‘Yunanistan vatandaşı olma hakkının kaçınılmaz bir şartı’ olduğunu savunan Yunan Danıştay’ının bir kararından faydalanan Samaras hükümeti, Danıştay kararına uyarak hem yasayı geri çekmeye karar verdi, hem de yasaya göre verilen vatandaşlık hakkının iptal edilmesini sağladı. Yeni Demokrasi’nin reform politikaları yüzünden sağ kanadından popülist ırkçı ‘Bağımsız Yunanlar’ ve neo-Nazi ‘Altın Şafak’ partilerine aşırı oy kaybını önlemek amacıyla, Samaras’ın böyle bir tutum sergilediği aşikâr. Koalisyon hükümeti aşırı sağ tarafından ‘hain’ ve ‘teslimiyetçi’ olarak suçlanırken, en az göç sorununda milliyetçi profilini koruma niyetinde.

Bütün bunlardan sonra, Antetokumbo ziyaretinin anlamı daha iyi anlaşılabilir. 18. yaşını tamamlayıp ebeveynlerinin vizelerinden artık faydalanamayan göçmen çocukları üniversitede okuma hakkı ve sınırdışı edilme tehlikesiyle yüz yüze olurken, Yunanistan hükümeti problemlerini gözardı edip, sadece başarılı bir sporcuya vatandaşlık hakkı tanıdı. Yunan sosyal medyasında yayılan espriye göre, artık Yunanistan vatandaşı olma hakkı DNA’ya değil NBA’e bağlı oldu. Yazık!

Dr. Ioannis N. Grigoriadis, Taraf Gazetesi