Bulgaristan’da bir Osmanlı eseri daha yıkılmak üzere

Pargalı İbrahim Paşa Camii, Osmanlı’nın Balkan topraklarına miras bıraktığı en özel yapılardan biri. Mabed, Bulgaristan’ın Razgrad kentinde. UNESCO Kültürel Anıtlar Listesi’nde bulunan yapı yıllardır kaderine terk edilmiş durumda ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Balkanlar’da ayakta kalmış en büyük Osmanlı mimari eserlerinden biri Pargalı Damat İbrahim Paşa Camii. Mabed bugün içler acısı halde. Döneminin en önemli eserlerden olan cami, bugün kaderine terk edilmiş durumda. Deliorman bölgesinin merkez kenti Razgrad’da yükselen cami, 30 yıldır restorasyon için uzanacak bir yardım eli bekliyor.

Kanuni Sultan Süleyman Han’ın sadrazamı Pargalı Damat İbrahim Paşa’nın yaptırdığı caminin inşaatı 1530-1535 yıllarında başlamış. İbrahim Paşa’nın vefatından sonra durdurulan inşaat, 1616’da Mahmut Paşa tarafından tamamlanmış ve cami ibadete açılmış.

Klasik Türk mimarisinin en güzel eserlerinden biri olan mabed, orta kubbeli yapıya sahip. Dış duvarlarda dört sıra penceresi var. Minaresi ise lale motifleriyle süslü, taş oymacılığın en nadide örneklerinden.

UNESCO Dünya Kültür Mirası kataloğunda kayıtlı olan cami, ibadete kapalı ve kapısı kilitli. Kültür Bakanlığı nezdinde bölge tarih müzesine bağlı cami, 1927’de kültür anıtı ilan edilse de restorasyonu konusunda bürokratik engeller aşılamadı. Başmüftülük’ün vakıf mülklerini iadesi için açtığı davalar da sonuçlanmadı.

BÖLGE HALKI SEFERBER OLDU

Müze adı altında kapalı tutulan cami için bölge Müslümanları seferber oldu. Bağımsız Milletvekili Günay Hüsmen konuyu meclise taşıyarak Kültür Bakanı Vejdi Raşidov’a soru önergesi sundu. Bağımsız Milletvekili Günay Hüsmen, caminin restorasyona alınması yönündeki çabaları ve mabedin şu anki durumu hakkında şu şekilde konuştu:

“Osmanlı zamanından kalan bir tarihi eserdir İbrahim Paşa Camii. Kültürel bir anıt, kültürel bir zenginlik. Sadece Razgrad için değil, hem Bulgaristan için hem de dünya için önemli bir mimari eser. Kültür Bakanı sayın Raşidov’a birinci sorum şöyleydi: ‘Bu caminin en azından üstünü ne zaman temizleyeceksiniz?’ 25 yıldan beri bir şey yapılmıyor.”

Günay Hüsmen caminin yıkılmaması adına bir an önce çalışma başlatılmasını vurgularken sözlerine şu ifadelerle devam etti: “Bu kültür eserinin yıkılmaması için bir şey yapılması gerekiyor. Yakında herhalde bakanımızdan cevap çıkacaktır. Bu yıl olmasa da gelecek sene bu eserin restorasyonuna ödenek ayrılmasını teklif edeceğim. Eğer bu güçlü devlet bir miktar para ayıramazsa, bu zenginliği koruyamazsak; biz halk olarak, şahsen ben duyarlı bir insan ve milletvekili olarak bir kampanya başlatacağım.”

Kurumlar tarafından koruma altında olsa da; bugün harabe halindeki Pargalı Damat İbrahim Paşa Camii, restore edilmezse yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Restorasyon çalışmaları başlamazsa mabedin geleceği, geçmişi kadar parlak olmayacak.

Razgrad Valiliğinin caminin yıkılmasını önlemek için Kültür Bakanlığı’ndan talep ettiği küçük çaplı tadilat ve bakım izni onaylandı.

Vali Yardımcısı Nuriye Tsrıngalova, caminin kırık olan camlarının değiştirildiğini belirterek, bakımsızlıktan cami üzerinde büyüyen ot ve dikenlerin temizlendiğini kaydetti.

Caminin bakımı için bin leva kaynak sağlandığı, bir ay içinde yapılacak bahçe çiti için ise 5 bin leva harcanacağı bildirildi.

Kaynak: Kuzey Haber Ajansı